Nowa monografia miasta Koła - historyczne dzieło po ponad 60 latach [FOTO]

Ponad pół wieku oczekiwania

Poprzednia monografia Koła ukazała się ponad 60 lat temu. Była to publikacja pod redakcją Józefa Burszty, zatytułowana Sześćset lat miasta Koła, wydana w 1963 roku. Mimo ograniczeń epoki PRL-u, książka przez dekady uchodziła za podstawową pozycję w zakresie lokalnej historii. Obecnie, dzięki szerszemu dostępowi do źródeł, najnowsza monografia stanowi gruntowne, naukowe opracowanie historii miasta do roku 1918.

Oficjalna premiera w MDK

Promocja publikacji odbyła się 20 maja 2025 roku w sali widowiskowej Miejskiego Domu Kultury w Kole. Spotkanie zgromadziło liczne grono mieszkańców oraz pasjonatów historii lokalnej. Wśród zaproszonych gości znaleźli się autorzy poszczególnych rozdziałów monografii, którzy opowiedzieli o swojej pracy nad publikacją. Ze względów zdrowotnych nieobecny był jeden z autorów – Krzysztof Gorczyca, który opracował rozdział dotyczący pradziejów Koła i okolic. Pozostali twórcy podzielili się kulisami powstawania książki oraz zakresem badań, jakie zostały przeprowadzone.

Monumentalne dzieło - szczegółowa zawartość

Monografia zatytułowana „Dzieje miasta Koła. Tom 1 do roku 1918” obejmuje kilka rozdziałów, uporządkowanych chronologicznie i tematycznie. Każdy z nich został przygotowany przez specjalistę z danej dziedziny. Redakcją publikacji kierował Krzysztof Witkowski, burmistrz Koła i historyk-mediewista, który również jest autorem części poświęconej średniowieczu.

Treść została podzielona na cztery główne części:

1. Pradzieje Koła i okolic – autor: Krzysztof Gorczyca
2. Średniowiecze – autor: Krzysztof Witkowski
3. Nowożytność – autor: dr Robert T. Tomczak
4. Okres zaborów – autor: Bartłomiej Grzanka

Każdy z tych działów szczegółowo omawia aspekty społeczne, gospodarcze, administracyjne, religijne i kulturowe miasta. W szczególności warto zwrócić uwagę na część dotyczącą okresu zaborów, obejmującą zagadnienia od rozbiorów przez Księstwo Warszawskie, Królestwo Polskie, aż po okupację niemiecką i walkę o niepodległość.

Współpraca wielu środowisk

Wydanie monografii było możliwe dzięki współpracy samorządu miasta Koła, Rady Miejskiej oraz wielu instytucji naukowych i archiwalnych. Jak podkreślił Krzysztof Witkowski w przedmowie, wszyscy autorzy włożyli ogrom pracy badawczej, opierając się na szerokim materiale źródłowym. Część tekstów stanowi rozwinięcie wcześniej publikowanych materiałów, które zostały znacznie uzupełnione i zaktualizowane.

W przygotowanie publikacji włączyli się również dyrektorzy archiwów i muzeów, którzy udostępnili zbiory i pozwolili na wykorzystanie materiałów źródłowych. Szczególne podziękowania skierowane zostały do osób, które przez lata badały dzieje królewskiego grodu nad Wartą, m.in. śp. Ignacego Ziębowicza, śp. dra Józefa Stanisława Mujty, śp. Grzegorza Mokrzyckiego, Kazimierza Kasperkiewicza i Ewarysta Jaśkowskiego.

Miłość do Małej Ojczyzny

W słowie wstępnym, podpisanym przez burmistrza Krzysztofa Witkowskiego oraz przewodniczącego Rady Miejskiej, Mariusza Hanefelda, podkreślono wagę pamięci historycznej dla budowania lokalnej tożsamości. Zwrócono uwagę, że każde pokolenie ma obowiązek pielęgnowania i przekazywania wiedzy o przeszłości – zarówno mieszkańcom miasta, jak i tym, którzy poznają Koło z perspektywy naukowej czy osobistej fascynacji.

Prezent dla uczestników

Na zakończenie wydarzenia, każdy uczestnik otrzymał egzemplarz monografii.