To, co różni rajdowca od niedzielnego kierowcy:praca biegami

Skrzynia biegów ma znaczenie

Dla niedzielnego kierowcy znaczenie skrzyni biegów jest bardzo ograniczone: w mieście to jeździ się na trójce, na autostradzie – na piątce. Kierowca sportowy wie o wiele więcej – wie przede wszystkim, że obroty silnika nie są wartością, którą można zinterpretować jako samodzielną, tylko trzeba je czytać zawsze w kontekście konkretnego biegu. Taki kierowca wie też, że skrzynia biegów pozwala zachować kontrolę nad samochodem w zakrętach i w czasie zbijania prędkości. Właśnie z tej świadomości narodziła się potrzeba używania wskaźników zmiany biegów i ograniczników obrotów silnika. Te dwa urządzenia stosuje się właśnie po to, aby zapewnić optymalną pracę zestawu silnik+skrzynia, a nie pracować na nich tak, jakby były oddzielnymi elementami.

Kiedy zmieniać bieg?

Odpowiedź na to pytanie przestaje być jasna zaraz po egzaminie na prawo jazdy. Do niego bowiem można podejść z jakimiś – lepszymi lub gorszymi – ogólnymi zasadami, ale na torze wyścigowym sytuacja jest bardzo daleka od normalnych warunków drogowych i wtedy zmiana biegów musi nastąpić w ściśle określonym momencie. Nikt jednak nie ma czasu na stałą kontrolę obrotów silnika. Sygnalizator zmiany biegu robi to za kierowcę, dodając odpowiednią poprawkę i sygnalizując potrzebę redukcji lub wrzucenia wyższego biegu. Wbrew pozorom, takie ułatwienie może też znaleźć zastosowanie na drodze na co dzień, ponieważ znosi konieczność bacznego śledzenia nie zawsze dobrze działającego zegara na desce.

Po co ograniczać obroty?

Niektóre wskaźniki zmiany biegów shift light mogą też automatycznie ograniczać obroty silnika. Po co? Właśnie po to, żeby kierowca lepiej kontrolował pojazd. Powodzenia wszystkim, którzy chcą jeździć przy 5 tysiącach obrotów na trójce albo przy dwóch tysiącach na piątce – mimo że teoretycznie może udałoby się utrzymać mniej więcej zbliżoną prędkość przez pewien czas. Niewłaściwie dobrany bieg w stosunku do obrotów oznacza w zależności od sytuacji słabsze przyspieszenie, niepełne wykorzystanie momentu obrotowego, ryzyko zgaśnięcia silnika lub łatwiejszą utratę kontroli nad zachowaniem pojazdu. Kierowcy sportowi wiedzą, że o tym, jak zachowuje się samochód, często decyduje działanie skrzyni, a nie samego silnika, dlatego te dwa urządzenia kontroluje się zawsze jako współpracujący ze sobą zestaw, a nigdy oddzielnie. Właśnie dlatego ograniczenie obrotów może często przynieść skutek lepszy niż wchodzenie na czerwone pole – wszystko zależy od bieżącej sytuacji i tego, co chce osiągnąć kierowca, korzystając z danego biegu.