Koszmar mieszkańców małej miejscowości zniknie. Są pieniądze na usunięcie odpadów w Szołajdach!

Wsparcie z budżetu państwa dla gminy Chodów

W czwartek, 22 sierpnia, w Urzędzie Gminy w Chodowie odbyło się spotkanie z udziałem Minister Klimatu i Środowiska Pauliny Hennig-Kloski, której towarzyszyli m.in. Wójt Gminy Chodów Malwina Pietrzak, Wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Robert Gajda oraz Starosta Kolski Robert Kropidłowski. Spotkanie miało na celu omówienie działań związanych z usunięciem nielegalnego składowiska niebezpiecznych substancji w miejscowości Szołajdy.

Minister Hennig-Kloska poinformowała, że gmina Chodów otrzyma 4 mln zł wsparcia z NFOŚiGW. Środki mają zostać przeznaczone na utylizację chemikaliów oraz rekultywację terenu. Jak zaznaczyła, to część ogólnopolskiego programu, który zakłada przeznaczenie 500 mln zł na likwidację tego typu zagrożeń środowiskowych.

Odpady odkryto w 2019 roku. Składowisko znajdowało się na prywatnej działce

Nielegalne składowisko w Szołajdach zostało ujawnione w 2019 roku. Zgłoszenie pochodziło od mieszkańców, którzy zauważyli, że sąsiad zakopuje beczki z nieznaną zawartością na swoim terenie. W toku dochodzenia ustalono, że w opuszczonym budynku gospodarczym oraz w ziemi znajduje się co najmniej 200 metrów sześciennych substancji. Badania wykazały, że 80 proc. z nich to odpady niebezpieczne – w tym rakotwórczy benzen oraz trichlorek fosforylu, substancja o działaniu paralityczno-drgawkowym.

Pojemniki oznaczone były symbolami wskazującymi na ich toksyczność, łatwopalność i działanie żrące. Choć dotychczas nie wykryto skażeń powietrza ani wód gruntowych, miejsce jest pod stałym nadzorem służb ochrony środowiska. Jak podkreślała wójt Malwina Pietrzak, dokładna ilość zakopanych substancji nie jest znana, ponieważ część z nich została ukryta w ziemi.

Zbyt mały budżet, by działać samodzielnie

Gmina Chodów, licząca niespełna trzy tysiące mieszkańców, nie była w stanie samodzielnie sfinansować utylizacji niebezpiecznych chemikaliów. Roczne wpływy z tytułu opłat i podatków lokalnych wynoszą ok. 3 mln zł, co oznaczałoby, że niemal półtoraroczny budżet musiałby zostać przeznaczony wyłącznie na likwidację składowiska. Dzięki wsparciu z NFOŚiGW gmina może teraz rozpisać przetarg i rozpocząć proces usuwania odpadów.

Wiceprezes Funduszu Robert Gajda zaznaczył, że całość prac będzie monitorowana. Chodzi o to, by odpady zostały faktycznie zutylizowane, a nie przeniesione w inne miejsce. Proces potrwa kilka miesięcy.

Konferencja prasowa i wizytacja składowiska

Po zakończeniu części roboczej, uczestnicy spotkania udali się do Szołajd, gdzie zlokalizowane jest nielegalne składowisko. Na miejscu odbyła się konferencja prasowa, podczas której przedstawiono wspólne stanowisko resortu klimatu i gminy. Minister Hennig-Kloska poinformowała, że odpowiedzialna za składowanie substancji osoba została już skazana.

Do wydarzenia odniosła się również Wojewoda Wielkopolski Agata Sobczyk, która wskazała, że Chodów to jedna z czterech wielkopolskich gmin (obok Rozdrażewa, Stęszewa i Jastrowia), które otrzymały środki z programu rządowego. Jak podkreśliła, to ważny krok w kierunku poprawy bezpieczeństwa ekologicznego w regionie.

Konferencja Prasowa
foto: Gmina Chodów

Reakcje mieszkańców

Na decyzję o wsparciu finansowym pozytywnie zareagowali mieszkańcy Szołajd. W komentarzach w mediach społecznościowych pojawiły się słowa podziękowania dla władz gminy, zwłaszcza dla wójt Malwiny Pietrzak, która od lat zabiegała o rozwiązanie tego problemu. Jedna z mieszkanek napisała: „To bardzo dobra wiadomość dla nas mieszkańców Szołajd. Dziękujemy za determinację i wytrwałość”.

Również minister Hennig-Kloska odniosła się do ludzkiego wymiaru tej sprawy, zamieszczając na swoim profilu wpis, w którym opisała reakcję jednej z mieszkanek – pani Zdzisławy, która przez lata bezskutecznie prosiła o pomoc. Jak zaznaczyła, teraz kobieta i jej rodzina mogą liczyć na poprawę warunków życia i poczucie bezpieczeństwa.

Rządowy program likwidacji nielegalnych składowisk

Program wsparcia dla samorządów realizowany przez NFOŚiGW zakłada przekazanie łącznie 500 mln zł na usuwanie nielegalnych składowisk niebezpiecznych odpadów. W 2025 roku zaplanowano 100 mln zł, a w kolejnych dwóch latach po 200 mln zł rocznie. W ramach pierwszego naboru wsparcie otrzymały gminy, które wcześniej zgłosiły się do podobnego programu, ale nie uzyskały środków z powodu wyczerpania puli.

Według szacunków resortu, liczba lokalizacji, które uda się oczyścić, zależy od ich wielkości oraz zakresu niezbędnych prac. Niektóre składowiska mogą generować koszty rzędu 100 mln zł i więcej. Obecnie prowadzone są rozmowy z kolejnymi samorządami, które mają podobne problemy środowiskowe.

Decyzja o przyznaniu dotacji na usunięcie niebezpiecznych odpadów z terenu gminy Chodów kończy wieloletnie starania mieszkańców i władz lokalnych o rozwiązanie poważnego problemu środowiskowego. Dzięki wsparciu rządowemu możliwe będzie usunięcie zagrożenia, które przez lata stanowiło realne niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia mieszkańców Szołajd.