Zgłoszenie zamiast pozwolenia: nowe zasady budowy

Główne założenia ustawy

Nowe przepisy zakładają szereg uproszczeń, które w wielu przypadkach eliminują konieczność uzyskiwania pozwolenia na budowę, a w niektórych – nawet obowiązek zgłoszenia inwestycji.

Wśród najważniejszych zmian znalazły się:

• Zgłoszenie zamiast pozwolenia na budowę w przypadku:

  • wolno stojących budowli ochronnych do 35 m² (bez ingerencji w konstrukcję);

  • budynków użyteczności publicznej do 200 m²;

  • kontenerów telekomunikacyjnych do 35 m² i 3 m wysokości;

  • boisk i kortów sportowych i rekreacyjnych;

  • przydomowych zadaszonych tarasów do 50 m² (do 35 m² – bez zgłoszenia);

  • zbiorników na wody opadowe i roztopowe do 15 m³ (do 5 m³ – bez zgłoszenia);

  • przepustów do 20 m długości i o przekroju do 3 m² oraz wylotów do cieków naturalnych.

Celem tych rozwiązań jest ograniczenie barier biurokratycznych i skrócenie czasu oczekiwania na rozpoczęcie inwestycji, co ma istotne znaczenie zarówno dla budownictwa prywatnego, jak i publicznego.

Ułatwienia dla rolników

Zmiany w prawie budowlanym uwzględniają również potrzeby rolników. Zgodnie z nowymi przepisami będą oni mogli budować zbiorniki na wody opadowe i roztopowe do 30 m³ na istniejących działkach siedliskowych w ramach zabudowy zagrodowej – bez konieczności przedstawiania projektu budowlanego, jedynie na podstawie zgłoszenia.

Ma to szczególne znaczenie w kontekście ubiegania się o środki unijne w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz programów krajowych, takich jak „Moja Woda”.

Baseny, oczka wodne i instalacje OZE

Nowelizacja przepisów budowlanych ułatwia również budowę przydomowych instalacji wodnych:

• Baseny do 50 m² będzie można budować bez zgłoszenia – dotyczy to również budynków rekreacji indywidualnej;

• Baseny do 15 m² i oczka wodne do 10 m² będzie można realizować bez formalności również na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych.

Ważne zmiany dotyczą także instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE):

• Montaż mikroinstalacji wiatrowych do 3 m wysokości oraz magazynów energii do 20 kWh nie będzie wymagał żadnych formalności;

• Wyższe instalacje (do 12 m) będą wymagały wyłącznie przedstawienia projektu architektoniczno-budowlanego – bez dodatkowych zgód czy pozwoleń.

„Żółta kartka” zamiast natychmiastowego postępowania

Jednym z bardziej innowacyjnych rozwiązań jest wprowadzenie mechanizmu tzw. „żółtej kartki”. Organ nadzoru budowlanego, w przypadku istotnych odstępstw od zatwierdzonej dokumentacji projektowej, w pierwszej kolejności wystosuje ostrzeżenie do inwestora. Będzie to szansa na dobrowolne usunięcie nieprawidłowości, zanim dojdzie do wszczęcia postępowania administracyjnego.

Taki mechanizm ma na celu zwiększenie efektywności nadzoru, ograniczenie liczby formalnych procedur oraz umożliwienie inwestorowi naprawienia błędów bez natychmiastowych konsekwencji prawnych.

Wejście w życie przepisów

Nowe regulacje mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiada, że wprowadzenie zmian ma przynieść korzyści wszystkim uczestnikom procesu inwestycyjno-budowlanego – od inwestorów indywidualnych, przez rolników, aż po samorządy i przedsiębiorców.